Otvoreni Balkan

Otvoreni Balkan Ballkani i Hapur (alb.) Отворен Балкан (mak.) Отворени Балкан (srp.)
Logo
Službene članice   Potencijalne članice
Glavno sjedište		Beograd Skoplje Tirana
Službeni jezik		Albanski makedonski srpski
Pismo		Latinica Ćirilica
Etničke grupe		Albanci Makedonci Srbi
Religija		Pravoslavlje Islam
Broj zemalja članica		3 Albanija Sjeverna Makedonija Srbija
Zakonodavstvo
Datum osnivanja		(2021-07-29) 29. juli 2021.
Površina
• Ukupno		131.935 km2
Stanovništvo
• Ukupno (procjena 2024)		11.273.292
• Gustoća		85,45/km2
BDP (PKM)		Procjena
• Ukupno		$381.425 milijardi
• po stanovniku		$24,974
BDP (nominalni)
• Ukupno		$159.418 milijardi
Valuta		Lek Denar Dinar
Vremenska zona		UTC +1 (EET)
• Ljeti (DST)		UTC +2 (EEST)
Format datuma		D. M. GGGG. (NE)
Vozačka strana		desna
Pozivni broj		+355 +381 +389

Otvoreni Balkan (engleski: Open Balkan; ranije Mali Šengen)^[1] jest ekonomska zona između Albanije, Sjeverne Makedonije i Srbije. Planovi za zonu objavljeni su 2019. godine. Nadimak se odnosi na šengensku zonu, zajedničko turističko područje koje uključuje 26 evropskih zemalja, ali ne i gore spomenute balkanske zemlje. Ideju o tom području donio je Edi Rama u Berlinu kada je o tome razgovarao sa zainteresiranim zemljama. Rama je prihvatio ideju bivšeg albanskog premijera Fatosa Nanoa (2002-2005), ali tadašnju ideju nije bilo moguće ostvariti.

Planovi za to područje proglašeni su 10. oktobra 2019. u Novom Sadu. Održana su još dva sastanka, jedan u Ohridu 11. novembra 2019. godine, a drugi u Draču 12. decembra 2019. godine. Te su zemlje izjavile da će formirati jedinstveno tržište od 14 miliona ljudi do kraja 2020. godine. Ovom zonom roba i kapital između ovih zemalja brže bi tekli, ljudi iz tih zemalja mogli bi prelaziti granicu samo s ličnim kartama, a uštedjelo bi se više od 30 miliona sati prelazeći granice ove tri države svake godine. Kosovo^[a] se 4. septembra 2020. godine obavezalo pridružiti Otvorenom Balkanu kao dio Vašingonskog sporazuma Kosova i Srbija, međutim aktuelna vlada Kosova Albina Kurtija poziva zemlje u regionu da ostanu posvećene agendi Evropske unije i njegovanju transatlantskih odnosa.^[2][3][4] Svjetska banka kaže da bi se ovim projektom uštedjelo 3,2 milijarde američkih dolara, od čega bi, rekao je predsjednik Srbije, Srbija dobila najmanje 1,5 milijardi. Zona je proglašena 9. novembra 2020.  Ova ekonomska zona priprema zemlje za članstvo u Europskoj uniji.^[5][6]

Dana 29. jula 2021. na sastanku predsjednika Srbije, premijera Albanije i premijera Sjeverne Makedonije inicijativa mijenja ime u "Otvoreni Balkan". Također je dogovoreno da će od 1. januara 2023. godine biti uklonjene sve granične kontrole između te tri zemlje.^[1]

1. ^ ^{a b} "'Mini-Šengen' promenio ime u 'Otvoreni Balkan'". Radio Slobodna Evropa (jezik: srpskohrvatski). Pristupljeno 29. 7. 2021.
2. ^ "Šta piše u sporazumu Kosova i Srbije?". Radio Slobodna Evropa (jezik: srpskohrvatski).
3. ^ Komarčević, Dušan (29. 9. 2021). "Svi uspesi i neuspesi 'Malog Šengena'". Radio Slobodna Evropa (jezik: srpskohrvatski). Pristupljeno 9. 4. 2023.
4. ^ Bislimi, Bekim; Cvetković, Ljudmila (3. 9. 2021). "Šta jeste i šta nije sprovedeno? Godinu dana od Vašingtonskog sporazuma". Radio Slobodna Evropa (jezik: srpskohrvatski). Pristupljeno 9. 4. 2023.
5. ^ Simić, Julija (11. 10. 2019). "Three countries agree mini Schengen in the Balkans". www.euractiv.com (jezik: engleski). Pristupljeno 25. 4. 2020.
6. ^ Holroyd, Matthew (11. 11. 2019). "Western Balkan leaders plot their own 'mini-Schengen' zone". euronews (jezik: engleski). Pristupljeno 25. 4. 2020.

Greška kod citiranja: <ref> oznake postoje za grupu pod imenom "lower-alpha", ali nije pronađena pripadajuća <references group="lower-alpha"/> oznaka, ili zatvarajući </ref> nedostaje